Zmiany w prawie konsumenckim w 2021 w e-sklepach

calendar 2021/01/16
  • prawo w e-commerce

Początek 2021 roku przyniósł zmiany w prawie konsumenckim dla e-commerce. Co dokładnie zmieniło się...

example_image
Początek 2021 roku przyniósł zmiany w prawie konsumenckim dla e-commerce. Co dokładnie zmieniło się i jak te zmiany wpływają na funkcjonowanie e-sklepów?
Zanim przejdziemy do omówienia wprowadzonych przez ustawodawcę zmian w prawie konsumenckim, musimy na moment wsiąść do wehikułu czasu. Wróćmy do 31 grudnia 2020 roku – ostatniego dnia obowiązywania dotychczasowych przepisów.
Zmiany w prawie konsumenckim a zakupy online. Stan na 31.12.2020.
Klienci sklepów internetowych dzielą się na dwie zasadnicze grupy, tj. konsumentów oraz klientów firmowych. Konsumenci to osoby fizyczne, którym przysługuje dodatkowa ochrona prawna (m.in. zakaz stosowania niedozwolonych klauzul, rękojmia za wady czy możliwość zwrotu towaru bez podawania przyczyny w ciągu 14 dni). Przedsiębiorcy to m.in. spółdzielnie, spółki handlowe czy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W uproszczeniu: kupujący na przysłowiową fakturę. Zwykle dysponują oni odpowiednimi zasobami, by w przypadku naruszenia swoich interesów wstąpić na drogę sądową. Z tego powodu przepisy związane z ochroną praw konsumenta ich nie dotyczą.
Komu nie przysługuje ochrona konsumencka?
Ochrona konsumencka nie przysługuje więc osobom fizycznym prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą. Przez lata rodziło to wiele dylematów. Z jednej strony osoby te były zaliczane do jednej grupy z wielkimi spółkami akcyjnymi. Z drugiej strony zwykle nie posiadały wystarczających środków, by dochodzić swoich praw w sądzie. Po wielu latach obowiązujących przepisów, które zrównywały osobę samozatrudnioną z np. korporacją, ustawodawca zdecydował się na wyraźnie rozróżnienie tych podmiotów.
Prawo konsumenckie a zakupy online. Stan na 01.01.2021.
Od 1 stycznia 2021 do gry dołączył „ten trzeci”. „Ten trzeci”, czyli nowy rodzaj klienta w postaci przedsiębiorcy o cechach konsumenta. Wprowadzenie tej kategorii rozszerza prawa konsumenta na osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (dotychczas funkcjonujące jako klienci firmowi). Przedsiębiorca o cechach konsumenta zyskuje dodatkową ochronę w trzech obszarach dotyczących:
  • zakazu stosowania niedozwolonych klauzul w umowach zawartych na odległość,
  • rękojmi za wadę,
  • możliwości odstąpienia od umowy zawartej na odległość.
Przed zmianą przepisów w prawie konsumenckim, osoba chcąca zwrócić pochopnie zakupiony przez internet towar, samozatrudniona i kupująca „na fakturę” osoba mogła liczyć jedynie na dobrą wolę sprzedawcy. Od 2021 roku może ona w ciągu 14 dni odstąpić od zawartej na odległość umowy, choć pod pewnym warunkiem. Przedmiot umowy nie może mieć charakteru zawodowego, tj. nie może bezpośrednio dotyczyć branży, w której działa ów przedsiębiorca. Słowem: musi to być zakup prywatny. Jak to wygląda w praktyce? Posłużmy się prostym przykładem. Pani Kowalska prowadzi w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej własny salon fryzjerski. Zepsuła jej się domowa suszarka do włosów, więc kupiła nową, „na fakturę”. Zakup bezpośrednio dotyczy branży, w której specjalizuje się pani Kowalska. Sklep w którym zakupiła ona suszarkę nie ma obowiązku traktować ją jako konsumenta. Rozważmy jeszcze poniższy wariant.   Pani Kowalska kupiła „na fakturę” wiertarkę oraz zestaw narzędzi. Zakup nie jest bezpośrednio związany z jej branżą (fryzjerstwo), więc sprzedawca ma obowiązek traktować ją jak konsumenta. Pani Kowalska może nie tylko w ciągu 14 dni zwrócić zakupione produkty, ale dodatkowo ma prawo do rękojmi oraz jest chroniona przed niedozwolonymi klauzulami. Czy można sprawdzić, który zakup przedsiębiorcy o cechach konsumenta ma charakter zawodowy? A który jest prywatny? Nie tylko można, ale i trzeba. Weryfikacja powinna  odbywać się na podstawie kodów PKD.
Zmiany w prawie konsumenckim a regulamin sklepu internetowego
Zmiana przepisów w prawie konsumenckim nakłada na e-przedsiębiorców obowiązek aktualizacji regulaminu sklepów internetowych. Oznacza to nie tylko konieczność uwzględnienia nowej kategorii klienta, ale także drobiazgową analizę zapisów regulaminu pod kątem obszarów dodatkowej ochrony przedsiębiorców o cechach konsumentów. Jednocześnie zaktualizowany regulamin powinien w dalszym ciągu charakteryzować się czytelnością i przejrzystością zapisów. Dla wielu właścicieli e-sklepów de facto oznacza to konieczność stworzenia nowego regulaminu sklepu. A o roli regulaminu sklepu internetowego przeczytasz więcej we wpisie Czy każdy sklep online musi mieć regulamin? [grwebform url="https://news.ucancommerce.com/view_webform_v2.js?u=A&webforms_id=4" css="on" center="off" center_margin="200"/]